احتمالا شما هم تاکنون با اصرار متصدی پمپ بنزین برای خرید اکتان بوستر مواجه بودهاید. اما این مکمل سوخت خودرو دقیقا چیست؟ استفاده از آن خوب است یا بد؟ نحوه استفاده از افزایشدهنده اکتان برای خودرو چگونه است؟ اگر قصد خرید این نوع از مکملها را دارید، این مقاله از چسب جت شما را به خوبی راهنمایی میکند.
عدد اکتان بنزین چیست؟
در خودروهای بنزینی معمولی، سیستم سوخترسانی از طریق انژکتورها مخلوط بنزین و هوا را وارد محفظه سیلندر میکند. در مرحله بعدی با بالا آمدن پیستون، این مخلوط فشرده و آماده جرقه زدن شمع و انفجار میشود. اگر کیفیت بنزین پایین باشد، سوخت قبل از جرقه زدن شمع، خود به خود مشتعل میشود. این مساله باعث ناک زدن خودرو میشود که اتفاقی نامطلوب است و باعث اشکالات فراوانی در موتور خودرو میشود.
آن چیزی که کیفیت سوخت را مشخص میکند، عدد اکتان بنزین است. بسته به نوع موتور، هر چه عدد اکتان بالاتر باشد، موتور به شک بهتری کار میکند، قدرت و شتاب خودرو بیشتر میشود و مصرف آن پایینتر میآید.
عدد اکتان چطور اندازه گیری میشود؟
از نظر علمی این شاخص نتیجه تقسیم میزان ایزو اکتان به نرمال هپتان بنزین است. هر قدر که این عدد بالاتر باشد، عدد اکتان هم بالاتر است. درایران این عدد برای بنزین معمولی 87، بنزین سوپر 91 و بنزین ویژه 93 است.
عوامل متعددی باعث اختلاف اکتان در بنزین میشود. کیفیت نفت خام مورد استفاده در پالایشگاهها و نیز فرآیند پالایش بر عدد اکتان بنزین تأثیرگذار است همچنین استانداردهای ملی تعیین میکنند که چه نوع بنزینی با چه عدد اکتانی باید در کشور تولید و عرضه شود.
در هر صورت بنزین معمولی برای خودروهای جدید مناسب نیست و باعث ناک زدن موتور اتومبیل میشود.
اکتان بوستر چیست و چه کاربردی دارد؟
بهبوددهنده احتراق یک افزودنی شیمیایی است که با اضافه شدن به بنزین، عدد اکتان آن را افزایش میدهد.
این افزودنیها با تغییر خواص شیمیایی بنزین، مقاومت آن را در برابر خودسوزی افزایش میدهند. ترکیبات آلی پیچیده موجود در این محصولات با مولکولهای بنزین واکنش داده و ساختار آن را تغییر میدهند. نتیجه کار، پایدارتر شدن بنزین و کاهش احتمال وقوع ناک زدن، افزایش قدرت موتور و کاهش مصرف سوخت است.

انواع اکتان بوستر برای انواع خودرو
مکملهای افزایش دهنده اکتان بر اساس ترکیبات شیمیایی و مکانیسم عملکرد، به دستههای مختلفی تقسیم میشوند:
۱. اکتان بوسترهای مبتنی بر ترکیبات آلی:
آروماتیکها: ترکیباتی مانند بنزن، تولوئن و زایلن با افزایش مقاومت بنزین در برابر خودسوزی، عدد اکتان را بالا میبرند.
الکلها: ترکیباتی مانند متانول و اتانول با بهبود احتراق، عملکرد موتور را بهبود میبخشند.
اترها: ترکیباتی مانند MTBE (متیل ترت بوتیل اتر) با افزایش مقاومت بنزین در برابر ناک زدن، کیفیت سوخت را بالا میبرند.
۲. اکتان بوسترهای مبتنی بر ترکیبات فلزی:
ترکیبات منگنز: این ترکیبات با ایجاد تغییرات شیمیایی در مخلوط سوخت و هوا، احتراق را بهبود میبخشند.
ترکیبات آهن: این ترکیبات نیز مشابه ترکیبات منگنز عمل میکنند و به افزایش عدد اکتان کمک میکنند.
۳. مکملهای اکتان چندکاره:
این نوع بهبود دهندههای احتراق علاوه بر افزایش عدد اکتان، دارای خواص دیگری مانند تمیز کردن انژکتورها، سیستم سوخترسانی و کاهش اصطکاک قطعات موتور هستند.
راهنمای انتخاب اکتان بوستر مناسب برای انواع خودرو
انتخاب مکمل سوخت مناسب برای خودرو، مانند انتخاب یک غذای مناسب است. هر خودرویی نیازهای خاص خود را دارد و استفاده از یک محصول نامناسب به جای بهبود عملکرد، به موتور آسیب میرساند.
موتورهای توربوشارژ و با نسبت تراکم بالا به تقویتکننده بنزین قویتر و باکیفیتتری نیاز دارند در حالی که خودروهای قدیمیتر ممکن است به ترکیبات خاصتری نیاز داشته باشند. همچنین نوع سوخت مصرفی (معمولی، سوپر یا ویژه) نیز در انتخاب مکمل بهبود دهنده احتراق تاثیرگذار است. بنزین سوپر و معمولی تفاوتهای دیگری هم دارند که در مقالهی تفاوت بنزین سوپر و معمولی بررسی شده است و به شما در انتخاب بهترین نوع سوخت کمک میکند. به طورمثال اگر در مناطق گرم و خشک زندگی میکنید یا رانندگیهای طولانی مدت دارید، به محصولات قویتری نیاز خواهید داشت.
در هر صورت همیشه توصیههای سازنده خودرو را در مورد استفاده از مکمل بنزین مد نظر قرار دهید. به صورت کلی برای خودروهای شهری و خانوادگی، فرآوردههای مبتنی بر ترکیبات آلی مانند تولوئن و زایلن که عملکرد ملایمتری دارند، مناسبتر هستند. برای خودروهایی با قدیمیتر، محصولاتی توصیه می شود که خاصیت تمیز کنندگی نیز داشته باشند تا رسوبات موجود در موتور را پاک کنند.
نوع اکتان بوستر | ترکیبات | کاربرد اصلی | مناسب برای |
مبتنی بر ترکیبات آلی | تولوئن، زایلن، الکلها | افزایش اکتان، تمیز کردن سیستم سوخترسانی | خودروهای شهری، خانوادگی |
مبتنی بر ترکیبات فلزی | منگنز، آهن | افزایش اکتان، بهبود احتراق | خودروهای اسپورت، مسابقهای |
چندکاره | ترکیبی از ترکیبات آلی و فلزی | افزایش اکتان، تمیز کردن سیستم سوخترسانی، کاهش اصطکاک | اکثر خودروها |
با در نظر گرفتن عوامل مختلفی مانند نوع خودرو، شرایط رانندگی و توصیههای سازنده، محصول تقویت سوخت مناسب خودروتان را انتخاب کنید.
مقدار مناسب استفاده از مکمل اکتان در خودرو چقدر است؟
گفتیم که اکتان بوستر به عنوان یک افزودنی شیمیایی کیفیت سوخت و در نتیجه عملکرد موتور اتومبیل را بهبود میدهد. اما یک سوال اصلی و مهم این است که چه مقدار باید از این دسته از محصولات استفاده کنیم و بهترین زمان برای استفاده چه زمانی است؟
مقدار دقیق قابل استفاده، به عوامل مختلفی از جمله نوع محصول، نوع موتور، شرایط رانندگی و کیفیت بنزین مصرفی بستگی دارد. معمولا خودروهای توربوشارژ نسبت به تنفس طبیعیها (موتورهای معمولی) به میزان بیشتری مکمل اکتان نیاز دارند. اگر کیفیت بنزین محل زندگی شما پایین است نیز احتمالا میزان نیاز به این مکمل سوخت بیشتر است. برخی رانندگان زمانی که در مسیرهای سخت تردد میکنند از اکتان بیشتری استفاده میکنند.
از طرفی شرکتهای تولید کننده نیز دستورالعمل استفاده را روی بطری مکمل درج میکنند. همیشه به این توصیهها و راهنمای مصرف دقت کنید.
چه زمانی لازم است از اکتان استفاده کنیم؟
اگر قصد دارید مسافرت طولانی دارید، بهترین زمان استفاده از اکتان قبل از شروع سفر است. این کار باعث میشود موتور خودرو در طول سفر عملکرد بهتری داشته باشد. همچنین در حین رانندگی در مناطق گرم و خشک، به دلیل افزایش دمای هوا و افزایش احتمال ناک زدن، استفاده از مکمل بهبوددهنده عملکرد سوخت توصیه میشود.
اگر به بنزینی با کیفیت پایین دسترسی دارید نیز استفاده از این فرآوردهها و خرید مکمل های سوخت به بهبود عملکرد موتور کمک میکند.
چطور از اکتان بوستر استفاده کنیم؟
نحوه استفاده از محصولات افزایش دهنده اکتان، به عنوان افزودنیهایی که کیفیت و عملکرد موتور را بهبود میبخشند، بسیار مهم است. در ادامه روش درست استفاده از این مکملها را توضیح میدهیم.
قبل از هر کاری، دستورالعمل استفاده از محصول را به دقت مطالعه کنید. هر برند، نسبتهای مشخصی برای ترکیب مکمل سوخت با بنزین دارد. قبل از استفاده، قوطی را به خوبی تکان دهید تا محتویات آن به طور کامل مخلوط شود. مقدار مشخصی از اکتان را طبق دستورالعمل، به باک خودرو اضافه کنید. بهترین زمان استفاده از اکتان وقتی است که باک خودرو تقریباً خالی باشد. سپس باک خودرو را با بنزین پر کنید.
نحوه استفاده از مکمل اکتان وینز (Wynns) بلژیک
هر کدام از محصولات وینز معمولاً دارای دستورالعملهای واضح و روشنی هستند. اما به طور کلی، مراحل استفاده از محصولات Wynns به شرح زیر است:
محصول مناسب را با توجه به نوع خودرو و نیاز خود انتخاب کنید . مقدار مصرف اکتان وینز بر اساس حجم باک خودرو و نوع محصول متفاوت است. دستورالعمل روی محصول را به دقت مطالعه کنید. در حالی که باک نیمه خالی است، قوطی محصول را به آن اضافه کنید. در نهایت باک خودرو را تا مرحله سرریز شدن با بنزین پر کنید.
نحوه استفاده از اکتان بوستر آلکون (Alkon) ترکیه
این شرکت ترکیهای هم محصولات متنوعی برای افزایش عدد Octane دارد. اکثر آنها روش استفاده خاصی دارند. با این وجود به صورت معمول از روش زیر استفاده می شود:
با توجه به نوع موتور خودرو (معمولی، توربوشارژ، سوپرشارژ) بهترین محصول را خریداری نمایید. با توجه به غلظت توصیه شده توسط شرکت Alkon و نیز حجم حجم باک میزان استفاده را مشخص کنید. در زمانی که باک خودرو نیمه پر است مقدار مناسب را به باک اضافه نمایید سپس باک اتومبیل را با بنزین کاملا پر نمایید.
در استفاده از هر نوع مکمل سوخت به توصیههای روی بطری یا قوطی به طور کامل توجه کنید. هیچگاه میزان استفاده را به صورت خودسرانه افزایش ندهید. استفاده بیش از حد به موتور خودرو آسیب میزند. همچنین هرگز مکملهای مختلف را با هم مصرف نکنید مگر آنکه از سازگاری آنها با یکدیگر مطمئن باشید.

نحوه استفاده از اکتان برای بنزین موتور سیکلت
استفاده از اکتان برای موتورسیکلت مزایای مانند افزایش شتاب و قدرت و کاهش مصرف و جلوگیری از ناک زدن دارد.
نحوه استفاده از این نوع مکمل ها در موتورسیکلتها مشابه خودروها است. کافی است با توجه به میزان مصرف،مقدار مناسبی از مکمل را در باک نیمه پر ریخته و سپس باک موتورسیکلت را بنزین پر نمایید.
معایب استفاده از افزایش دهنده اکتان برای خودرو چیست؟
مکملهای تقویت کننده سوخت در شرایط خاص مفید هستند گاهی نیز استفاده از این مکمل بهبود قابل توجهی در عملکرد موتور ایجاد نمیکند اما استفاده نادرست یا بیش از حد از آنها حتما عوارضی به همراه دارد.
استفاده مداوم از مکمل اکتان هزینههای سوخت را به طور قابل توجهی افزایش میدهد. بهرهگیری دایم یا استفاده از مکملهای نامرغوب به موتور خودرو یا موتورسیکلت آسیب میرساند. برخی از ترکیبات موجود در اکتان بوسترها هم ممکن است با قطعات داخلی موتور واکنش نشان داده و باعث خوردگی یا رسوبگذاری شوند. تعداد کمی از این محصولات باعث افزایش آلایندگی و آسیب به کاتالیزور اگزوز نیز میشوند.
اکتان بوستر؛ دوست یا دشمن موتور خودرو؟
اکتان بوستر، کیفیت بنزین را افزایش میدهد و باعث بهبود عملکرد موتور میشود. این مکمل با کاهش ناکزدن، افزایش قدرت و کاهش مصرف سوخت، راهحلی ایدهآل برای برخی مشکلات به نظر میرسد. اما واقعیت این است که استفاده نادرست یا بیش از حد از آن، میتواند به موتور آسیب برساند. برای انتخاب و استفاده صحیح از اکتان بوستر، باید نوع خودرو، کیفیت بنزین و توصیههای سازنده را در نظر گرفت.
به طور کلی، این محصول برای خودروهایی که در شرایط سخت کاری یا با بنزین با کیفیت پایین کار میکنند، مفید است. اما استفاده مداوم و بیرویه از آن، هزینهها را افزایش داده و به موتور آسیب میرساند.
باکیفیتترین مکملهای اکتان از برترین برندهای جهان در چسب جت در دسترس شما است.
سوالات متداول:
۱. اکتان خودرو هر چند وقت یکبار باید عوض شود؟
لازم به استفاده دائم نیست. بهتر است هر سه بار که باک خودرو را کاملا پر میکنید یکبار از اکتان استفاده کنید.
۲. آیا استفاده از اکتان بوستر برای همه خودروها ضروری است؟
خیر، استفاده از مکمل برای همه خودروها ضروری نیست. اگر از بنزینی با کیفیت توصیه شده توسط سازنده خودرو استفاده میکنید و خودروی شما به خوبی کار میکند، نیازی به استفاده از اکتان بوستر نیست.
۳. بهترین زمان برای استفاده از اکتان بوستر چه زمانی است؟
بهترین زمان برای استفاده از انواع بهبوددهنده احتراق، قبل از سفرهای طولانی، در شرایط آب و هوایی گرم و هنگام استفاده از بنزین با کیفیت پایین است. همچنین، در خودروهای قدیمیتر که سیستم سوخترسانی آنها ممکن است به تمیزکاری نیاز داشته باشد، میتواند مفید باشد.
۴. آیا استفاده از مکمل اکتان باعث آسیب به موتور میشود؟
استفاده بیش از حد یا استفاده از مکمل تقویت کننده سوخت نامرغوب به موتور آسیب میرساند. اما اگر طبق دستورالعمل سازنده از این محصولات استفاده کنید، آسیبی به موتور وارد نخواهد شد.